EKSPOZYCJA STAŁA

Ekspozycja prezentuje rozwój słowackiego malarstwa XIX wieku. Przedstawia portret charakteryzujący mieszczaństwo oraz inteligencję (Czauczik, J. B. Klemens). Ekspozycja opiera się przede wszystkim na twórczości P. M. Bohúňa, na której można zobaczyć 32 dzieła. Dzieła z drugiej połowy IX wieku pokazują kompozycje figuratywne i motywy rodzajowe, tematykę krajobrazową i temat społeczny (H. Kern, E. Ballo,V. Klimkovič, D. Skutecký, F. Katona, L. Medňanský, itd.). Kolekcja posiada także dzieła z początku XX wieku (J. T. Mousson, A. Ballo, J. Štetka, Čordák, Kubínyi, E. Halász-Hradil, F. Kyselý, P. J. Kern, pierwsze dzieła G. Mallego, M. Benku, itd.)

Klemens jest głównie malarzem podobizn. Artysta jest przedstawicielem portretu reprezentacyjnego. Romantyzm jest przedstawiony typowym romantyczno-dramatycznym tłem, np. Podobizna rodzeństwa/Podobizeň súrodencov (1882). Klemens tworzył również obrazy sakralne oraz ścienne w kościołach, np. w Bobrowcy, Suczanoch itd.

W sztuce malarstwo figuratywne staje się interesujące dla artystów. Powstaje także nowy gatunek – malarstwo rodzajowe.

Artyści zajmujący się malarstwem rodzajowym na Słowacji:

Dominik Skutecký: Pobożność/Pobožnosť (1891) – największy obraz wystawiony w sali Liptowskiej galerii. Artysta miał pochodzenie żydowskie, mieszkał i tworzył głównie w Bańskiej Bystrzycy.

Gustáv Malý był przedstawicielem impresjonizmu słowackiego – Zaduszki/Na dušičky (1910). Założył pierwszą prywatną szkolę plastyczną w Bratysławie, którą odwiedzali E. Š. Martinčeková, J. Mudroch, J. Želibský, L. Čemický i inni.

Ciekawa jest również tablica, na której można zobaczyć tzw. miniatury, dzieła z początku XIX wieku od nieznanych autorów. Oprócz malarstwa detalicznego można podziwiać ramy z drewna, kości słoniowej, akasamitu i gipsu.

Krajobraz słowacki z okresu romantyzmu narodowego stara się świętować poetyzm i heroizację kraju słowackiego. Motywem staje się dramatyczny i patetyczny masyw gór Tatr z jego ostrymi skałami. Tatry były zawsze związane z przedstawianiem i pojęciem Słowacji.

Ladislav Medňanský – Las z potokiem/Les s potokom (1910) –  jego dzieło zawiera twórczość krajobrazową XIX wieku na najwyższym poziomie. Artysta wytworzył około 6000 dzieł. Liptowska galeria posiada 317 rysunków i szkiców, z tego zasobu udało się zrestaurować dopiero 120 dzieł.

Peter Július  Kern – Zima na Demänovke (1934-1936), malarz i restaurator, charakteryzujący się swoją melancholiczną twórczością korzystał z tematów krajobrazu liptowskiego podczas zimy oraz tematu rzeka Demänovka, która płyneła przez jego ogród. Artysta odrestaurował dużo kościołów po II wojnie światowej, np. Kościół katolicki Św. Mikulasza na rynku w Liptowskim Mikulaszu.

Ľudovít Čordák – Osamotnione drzewa/Osamotené stromy (1925 – najwybitniejszy malarz krajobrazów XIX wieku pokazujący przeważnie kraj otwarty. Jego kolory są jasne i wibrujące. Malował pastelami i węglem.

W salach galerii znajdują się dzieła rzeźbiarza z XIX wieku Alojza Štróbla. Urodził sie na Liptowie, mieszkał w Budapeszcie, gdzie osiągnął dużo sukcesów. Każde lato spędzał na Liptowie, aby mógł znaleźć nową siłę i inspirację. Tutaj powstało wiele dzieł – rzeźby z gliny, marmuru albo brązu. Artysta zajmował się głównie portretami – popiersie, nagrobki, pomniki i również  rzeźby monumentalne. Uwielbiał rzeźbić zwierzęta i swoją rodzinę.

Podobizna cesarza Franciszka Józefa I. (1890) – jest z brązu, na jego mundurze można zobaczyć medal ze znakiem słowackim. Alojz Štróbl był pierwszym austro-węgierskim rzeźbiarzem, jego modelem był właśnie cesarz Franciszek Józef I.  Wytworzył rzeźbę Nasza matka/Naša matka (1896), która jest symbolem synowskiej miłości i szacunku. W paryżskim Louvre niniejsza rzeźba jest uważana za wyjątkowe dzieło spośród najdoskonalszych światowych rzeźb. Brązowa kopia tej rzeźby stoi przed Liptowską galerią P. M. Bohúňa.

Wstąpcie na ekspozycję XIX wieku i podziwiajcie piękno stworzone przez naszych artystów.