Sala Bohúňa

EKSPOZYCJA STAŁA

Liptowska galeria Petra Michala Bohúňa znajduje się w sercu pięknej, liptowskiej przyrody. Pierwotnie budynek galerii był ewangelicką szkołą dla dziewcząt. Malarz Peter Michal Bohúň (1822 – 1879) urodzony w Welicznej, na słowackiej Orawie, uczył we spomnianej szkole w latach 1854 - 1865.

P. M. Bohúň malował portrety mieszczańskie, narodowe, obrazy ołtarzowe. Stworzył cykle słowackich strojów ludowych, swój czas poświęcał i litografii i fotografii. Intensywnie popierał słowackie odrodzenie narodowe, był aktywnym działaczem narodowym, należącym do grupy „szturowcy” (słow. štúrovci) - grupa słowackich literatów i działaczy narodowych skupionych wokół Ľudovíta Štúra (1815-56) lub wyznających jego idee i program słowackiego wyzwolenia narodowego. Działanie Bohúňa nie było najlepiej zrozumiane przez publiczność - prześladowanie szturowcą oraz grożący mu areszt spowodowały emigrację do Bielska-Białej, gdzie zmarł w wieku 57 lat.

Artysta jest uważany za inicjatora portretu realistycznego. Dla jego twórczości charakterystyczna jest pogodna i klasyczna kompozycja, harmonizacja kolorów i skupienie się na detalu.

Malarz stworzył mnóstwo dzieł, którę można zobaczyć w sali nazwanej imieniem artysty, „Sala Bohúňa/Bohúňova sieň“.

Portrety są wyjątkowe z powodu indywidualnego podejścia artysty, przedstawiając osoby bez względu na ich status i urodzenie - zarówno mieszczan jak i szlachtę. Ciekawostką jest podpis autora, który można znaleźć na meblach stojących obok osoby portretowanej. Małżonkowie są zazwyczaj portretowani naprzeciw siebie.

Bohúň jeszcze podzas studiów w Pradze namalował obrazy rodzajowe, często sentymentalne w swoim wyrazie. Jeden z takich obrazów Płacząca kobieta w łódce/Plačúca žena v člne (1845) był zakupiony z Moskwy.

Do imponujących dzieł malarza zalicza się podobizna młodego redaktora Słowackiej gazety narodowej Janka Kučeru (1852), która była zrobiona 3 lata po jego śmierci.

Na Podobiźni Šarloty Ballovej (1860-1865) można podziwiać detal koronki, zagięcia sukienki i prześwitujący czarny welon z czepkiem.

Portret Vilmy Maťugovej (1858) przypomina ważne historyczne wydarzenie – zgromadzenie Słowaków, które uchwaliło "Memorandum" narodu słowackiego. Portretowana osoba ma niebieski pierścionek z napisem „memorandum“.

Peter Michal Bohúň namalował  Podobiznę Adolfa Medzihradskiego z małżonką Zuzaną (1875). Artysta przez całe życie utrzymywał kontakt z rodziną Medzihradskich z Dolnego Kubína i dzięki temu istnieje wiele opowiadań z życia artysty. Jego podobizny mają ujęcie realistyczne, są wiarygodne i jednoznaczne.                                     

Cztery podobizny rodziny Hendl (1879) z Niemieckiej Lupcze - teraz Partizańskiej, ostatnie dzieła, które są namalowane pod koniec życia artysty. Podobizna Antonii Hendl (1879) jest niezwykle dokładna w związku z czym można podziwiać jej biżuterię. Zwłaszcza portrety kobiet są wypełnione emocjami.

Ciekawym portretem jest podobizna Marienki Medveckiej (1877). Bohúň tłumaczy różnicę między żywą postacią dziecka i drewnianą lalką. Światło jest ważnym elementem portretu. Oprócz tego jest jednym z obrazów, na którym są zabawki dla dzieci.

Twórczość Petra Michala Bohúňa zdobyła wielki szacunek nie tylko na Słowacji, ale i poza granicami państwa.